ไฟฟ้าเป็นสิ่งที่มนุษย์ได้คิดค้นขึ้นมาเพื่อช่วยให้ความสะดวกแก่มนุษย์ แต่สิ่งที่มีประโยชน์ก็ย่อมจะมีโทษตามมาด้วยไม่มากก็น้อย สิ่งหนึ่งที่เราอาจเคยพบหรือเคยได้ยินข่าวก็คือการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร ซึ่งผลที่เกิดขึ้นอาจทำให้เกิดอันตรายต่อผู้คน หรืออาจเกิดความเสียหายแก่ทรัพย์สิน โดยการเกิดไฟฟ้าลัดวงจรในระบบไฟฟ้า อาจเกิดได้ตั้งแต่การออกแบบและติดตั้งระบบไฟฟ้าไม่ถูกต้ องตามมาตรฐาน ตัวอุปกรณ์ไฟฟ้าที่เลือกใช้ไม่ได้มาตรฐานมีการชำรุดเกิดขึ้น พฤติกรรมของผู้ใช้ไฟฟ้าที่มีความประมาทใช้งานไม่ถูกต้องและความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ขาดการตรวจสอบและบำรุงรักษา ได้มีการสรุปสาเหตุของการเกิดไฟฟ้าลัดวงจรที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งไว้ดังนี้
1. สาเหตุที่เกิดจากสายไฟฟ้า อาจเกิดได้จาก
ก) ฉนวนของสายไฟฟ้าชำรุด อาจเกิดจากการถูกของมีคมบาดหรือเกิดจากการถูกกดทับด้วยของหนัก หรือเกิดจากการกัดกร่อนของสารเคมี ความร้อนหรือการกัดแทะของสัตว์ สายไฟฟ้ามีการพับ การงอ การเสื่อมสภาพเนื่องจากอายุการใช้งานเป็นเวลานานทำให้ฉนวนที่ห่อหุ้มสายเกิดการแตกชำรุด ซึ่งเหตุต่างๆ เหล่านี้มีผลทำให้ฉนวนที่หุ้มสายสามารถที่จะเกิดการชำรุดเสียหายได้
ข) จุดต่อสายไม่แน่นหรือไม่สะอาด จุดต่อไม่มีการพันฉนวนป้องกัน เมื่อใช้งานจะเกิดความร้อนในบริเวณจุดต่อ เมื่อใช้งานนานๆ ความร้อนก็จะเกิดการสะสมทำให้ฉนวนของสายหรือจุดต่อชำรุดเสื่อมสภาพ
ค) มีการใช้กระแสไฟฟ้ามากเกินกว่าขนาดสายไฟฟ้าที่จะรับได้ หรือต่อไฟในจุดเดียวกันนำไปใช้ในหลายๆ จุด ทำให้สายเกิดความร้อน และความร้อนที่สะสมทำให้ฉนวนที่หุ้มสายเกิดการชำรุดได้ง่าย
ง) ใช้สายไฟฟ้าที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือใช้ผิดประเภทไม่สามารถทนแรงดันไฟฟ้าได้ ทำให้ฉนวนเสื่อมสภาพเร็วและชำรุด
จ) การใช้สายไฟฟ้าขนาดเล็กเกินไปเมื่อเทียบกับภาระทางไฟฟ้าหรือโหลดที่จ่ายกระแสไฟฟ้า
2. สาเหตุที่เกิดจากอุปกรณ์ไฟฟ้า อาจได้แก่
ก) สวิตช์ไฟฟ้าที่มีหน้าสัมผัสหลวม หรือหน้าสัมผัสไม่ดี จะเกิดความร้อนระสมขึ้นที่หน้าสัมผัสหรือเกิดการอาร์คขึ้น เป็นสาเหตุให้เกิดไฟฟ้าลัดวงจรได้
ข) แผงสวิตช์ที่มีจุดต่อเข้าปลายสายจำนวนมาก การต่อเข้าปลายสายอาจไม่แน่นหรือหน้าสัมผัสไม่ดี จะทำให้เกิดความร้อนสะสมทำให้ฉนวนชำรุด
ค) การใช้งานเต้ารับ เต้าเสียบที่แตกชำรุด มีโอกาสทำให้เกิดกระแสไฟฟ้ารั่วระหว่างขาของเต้ารับหรือเต้าเสียบ หรือเกิดการรั่วลงดินที่เต้ารับ เป็นเหตุให้เกิดความร้อน ซึ่งหากใช้ต่อไปเป็นเวลานานก็อาจทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าลัดวงจรได้
3. สาเหตุที่เกิดจากเครื่งใช้ไฟฟ้า อาจเกิดได้จาก
ก) การใช้งานไม่ถูกต้อง เช่นการใช้งานเกิดกำลังของเครื่องใช้ไฟฟ้า หรือใช้งานต่อเนื่องนานเกินไป ซึ่งจะทำให้เกิดความร้อนมาก โดยเฉพาะเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีขดลวดตัวนำ เพราะลวดตัวนำนั้นอาจทำให้เกิดการลัดวงจรขึ้นภายในอุปกรณ์หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้
ข) เครื่องใช้ไฟฟ้าชำรุดบกพร่อง ซึ่งอาจเกิดจากอายุการใช้งานของเครื่องใช้ไฟฟ้า การเสื่อมสภาพเนื่องจากการใช้งาน ซึ่งความบกพร่องที่เกิดขึ้นนี้จะเป็นสาเหตุให้เกิดการลัดวงจรขึ้นที่ภายในเครื่องใช้ไฟฟ้า
ค) มีการเปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าลืมทิ้งไว้ โดยเฉพาะเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทที่ให้ความร้อน เช่น กาน้ำร้อน เตาไฟฟ้า กะทะไฟฟ้า เตารีด ซึ่งจะทำให้เกิดความร้อนมากจนฉนวนของเครื่องใช้ไฟฟ้าชำรุด เกิดไฟฟ้าลัดวงจรหรืออาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดเพลิงไหม้ได้
ง) การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ไม่ได้มาตรฐาน ที่ปลอมแปลง ลอกเลียนแบบ เมื่อใช้งานมีโอกาสสูงที่จะเกิดการชำรุดภายในและเกิดการลัดวงจร
อ้างอิงจาก หนังสือ คู่มือคำแนะนำความปลอดภัยเบื้องต้นในการใช้ไฟฟ้า สำหรับผู้ประกอบการ ของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
อ้างอิงจาก หนังสือ คู่มือคำแนะนำความปลอดภัยเบื้องต้นในการใช้ไฟฟ้า สำหรับผู้ประกอบการ ของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค